Çok başarılı bir iş insanı iseniz, rekabeti rakiplerinizden çok daha iyi bildiğinize, bu oyunu onlardan daha iyi oynadığınıza hiç şüphe yok. Hukuk söz konusu olunca da konuyu avukatlarınıza havale etmek en doğal, en makul görünen seçenektir çoğumuz için, değil mi? Ancak, bu kitapta yer alan yirmi yıllık deneyime baktığınızda, bu şekilde düşünmek çok pahalıya, mesela cironuzun yüzde onuna mal...
1994-2004 yılları arasında yazılan öykülerden oluşan ve 2010 yılında Orhan Kemal Öykü Yarışması’nda ikincilik ödülü alan YAZI nihayet Eylül 2014’de kitap olarak yayınladı. Yolculuğun son adımı aslında herşeyin başladığı yerde gün ışığına çıkıyor. Her ne kadar yolun sonundan ziyade yolculuğun kendisidir önemli olan desek de, sonucu da merak ediyor insan ister istemez… Diğer...
Çok sık karşılaştığımız ve hemen herkesin bildiği bir klişe vardır: “Kanunları bilmemek mazeret sayılmaz!”. Peki ya mahkeme kararlarını bilmemek? Bir kişi idarenin yayımlamış olduğu bir yönetmeliğin hükümlerine “uymuş olduğu” için, yine aynı idare tarafından dava edilebilir ve ceza alabilir mi? Birçoğunuzun “Tabiiki hayır; olur mu öyle saçma şey?” dediğini duyar gibiyim. Ancak...
Arzı kısıtlarsak, fiyatları düşürebilir miyiz? İktisat teorisi açısından bunun tam tersi olmalı. O zaman fırınların sayısının kısıtlanması ve ekmek satışının ruhsata bağlanması ekmek fiyatlarının düşmesini sağlar mı gerçekten? Yılbaşından sonra bazı illerde ekmek fiyatları arttı, fiyat artışı “zam mıdır” yoksa “zam değil de ayarlama mıdır” derken tartışmalar yoğunlaştı. Birkaç gün önce Sayın...
Geçenlerde göz attığım bir gazetede şöyle bir haber çarptı gözüme: Evet, yanlış okumadınız! Oda ve borsalara genel sekreter olmak için 2008’de yukarıda belirtilen suçlardan mahkum olma şartı getirilmiştir! Yukarıda yer alan ilk cümle, Hürriyet Gazetesi’nin ekonomi bölümünde 11 Haziran 2008 tarihinde yayınlanan bir haberin başlığıydı [1]. Yine aynı tarihlerde birçok medya mecrasında da söz...
Düzenleme Tuzaklarına ilişkin yazı dizisinin üçüncü makalesinde bu kez TBMM’de bir komisyon çalışması sonrasında yaşanan gelişmelere göz atıyoruz: İlk birkaç paragraf biraz teknik olmakla birlikte, yazının devamında ilgili komisyonun estetik kaygılarla yaptığı bir müdahalenin amaçlananın tam aksine nasıl sonuçlar doğurduğunu inceleyeceğiz. Bu makalenin kanun yapma sürecinde bir şekilde yer alan...
Düzenleme Tuzakları başlıklı yazı dizisinin ilk makalesinde [1], düzenlemenin ne olduğu, amaç ve araç ilişkisine dikkat edilmemesi durumunda karşılaşılacak riskler ve bu konuda yapılması gerekenler anlatılmıştı. Bu yazının konusu da “Düzenleyici Etki Analizi”nin 2006 yılında mevzuat dünyamıza girmesine ve sonrasına ilişkin bir “öykü” oluşturmaktadır: Bir yandan 2001’de ekonomik kriz atlatan ve...
Düzenlemeler aslında devlet varoldukça yaşamımızda olsa da, kısmen piyasa ekonomisinin gelişmesi kısmen de Avrupa Birliği’ne üyelik rüzgârı sonucunda daha sıklıka karşımıza çıkan ve tartışılan bir kavram. Düzenleme (regülasyon) en basit tanımıyla, “devlet erkine dayanan kurallar”ı ifade etmektedir. Dolayısıyla, düzenlemeler, devlet eliyle yapılması ve uygulanması nedeniyle diğer...
Mülkiyeliler Birliği’nde bir imza gününün sevincini yaşamış; hemen ardından Ece Ayhan’ın yaşamının derinliklerine dalan bir sohbete başlamıştık ki, bir deprem haberi geldi: Anadolu Ajansı Yaşar Kemal’in vefat ettiğini duyurdu. İki satırlık bu haber beni tam 22 yıl öncesine götürdü… 1993 yılının Mart ya da Nisan ayıydı sanırım. Aynı okuldan dört arkadaş Yaşar Kemal’in...
Herhangi bir piyasanın rekabete açılmasının ya da bir piyasadaki rekabetin artmasının etkileri iktisada giriş kitaplarında kuramsal olarak tartışılmakla beraber, ülkemiz havayolu yolcu taşımacılığı alanında yaşanan başarı öyküsü hem rekabetin faydalarını hem de politika tasarımı, bürokrasi, düzenlemeler ve piyasalar arasındaki ilişkiyi somut ortaya koymak ve beş temel ders çıkarmak açısından...
Teori… 2006 yılında OECD’nin Küresel Rekabet Forumu’nda farklı ülkelerden gelen birçok katılımcıya hitap etme imkanı buldum. Söz konusu forumdaki baş tartışmacılardan birisi olarak görevim rekabet ile imtiyazlar arasındaki ilişkiyi 15 dakika gibi kısa bir sürede açıklamaktı. Bu nedenle tüm konuyu sunumumda bir grafikle özetledim; daha sonraki dönemlerde de aşağıdaki senaryo çerçevesinde...
Geçtiğimiz haftalarda Cenevre’de yapılan UNCTAD Rekabet Hukuku ve Politikası Hükümetlerarası Uzmanlar Grubu’nun 12. oturumunun gündem başlıklarından birisi de Moğolistan’daki Rekabet Hukuku ve Politikalarının Gözden Geçirilmesi idi. TİKA’nın da mali yardımlar sağladığı süreç sonrasında hazırlanan Gözden Geçirme Raporu [1] çerçevesinde Moğolistan’ın rekabet hukuku ve politikası alanındaki...
Bilgisayara, farklı işletim sistemlerine ve teknolojik gelişmeye meraklı sınırlı sayıda kişide büyük bir sevinç ve umut uyandıran bir dönemin perdesinin kapanmak üzere olduğunu görerek, vaktiyle kaleme aldığım ama aşırı titizlik veya mükemmeliyetçilik anlayışının bir ürünü olarak yayınlamayı sürekli olarak ertelediğim bir yazıyı yayınlama vaktinin geldiğini gördüm. Yazının 6 Haziran 2010’da...
“Görünmez el”in herhangi bir engel ya da yönlendirme olmadan işlediği durumlarda etkinliklerin ve toplumsal refahın en üst seviyeye çıkacağı, bu nedenle de rekabetin korunması gerekliliği piyasa ekonomisinin en önemli savlarından birisidir. Herhangi bir iktisada giriş ders kitabına baktığımızda ise piyasaların “tam rekabetçi piyasalar”, “oligopolistik piyasalar” ve “tekelci piyasalar” olarak...
Yeni ürünlerin, yeni teknolojilerin, üretim, dağıtım biçimlerinin ortaya çıkması gibi nedenlerle piyasalar sürekli olarak değişmekte, gelişmekte, zaman zaman da bazı piyasalar ortadan kaybolmaktadır. Bu dinamizm piyasalardaki rekabetin korunmasını sağlama amacını taşıyan rekabet hukukunun da aynı şekilde dinamik ve sürekli olarak gelişen bir hukuk disiplini olmasını gerektirmektedir. Yukarıda...
“Özelleştirme ve Rekabet – I: Neden?” başlıklı bir önceki yazıda, özelleştirmenin amacının “kamu teşebbüslerini özel sektöre satarak onlardan kurtulmak” olmadığı, kamunun elindeki şirketlerin özel teşebbüsler gibi işletilebilmesinin çeşitli zorluklar barındırması ve pek de mümkün olmaması nedeniyle, bunların özel teşebbüse devredilerek ataletten kurtarılmasının, verimli bir şekilde...
Rekabet hukuku ile ilgili seminerlerde eğer özelleştirme konusu gündeme gelir ise, katılımcıların büyük çoğunluğunun olaya koşullanmış olarak yaklaştıkları ve artık klasik bir hâline gelen şu soruyu sorduklarını görürüz: Ülkenin “en çok kâr eden“ kuruluşları arasında yer alan bu KİT’leri biz neden “satıyoruz“? Yukarıda yer verilen soruda tırnak içinde belirtilen ifadeler...
Bir depremin ardından iskambil kağıtlarına dönen binaları izlerken acısının yanında bir de bin bir soru ile baş başa kalıyor insan. Özellikle de her depremde en önce yıkılan, en dayanıksız binaların canımızı emanet ettiğimiz hastaneler, canımız çocuklarımızı emanet ettiğimiz okullar ve yurtlar olduğunu, vergilerimizle kendimize ve sevdiklerimize mezar hazırladığımızı düşündükçe içimizin...
Rekabet Kurumu ile İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nin işbirliği çerçevesinde 22 Haziran 2010 Salı günü İstanbul Bilgi Üniversitesi Dolapdere yerleşkesinde düzenlenen “Hakim Durumun Kötüye Kullanılması: Sorunlar ve Çözüm Önerileri” konulu sempozyumda Barış Ekdi tarafından sunulmuş olan “Ürün Bağlama ve Paket Satışlar Yoluyla Hakim Durumun Kötüye Kullanılması” başlıklı makale...
1. ABD Adalet Bakanlığı Antitröst Dairesi Apple, Adobe, Google, Intel, Intuit ve Pixar Hakkında Dava Açtı ABD Adalet Bakanlığı Antitröst Dairesi, Haziran 2009’da başlattığı incelemesi sonucunda, 24 Eylül 2010’da Washington D.C. mahkemesine bir şikayet dilekçesi sunarak; Mayıs 2005 yılından itibaren, Apple, Adobe, Google, Intel, Intuit ve Pixar şirketleri yöneticilerinin ikili olarak ...
“Küçük dünya” modeli kendi içlerinde yoğun olarak birbirleri ile bağlantılı bireylerden, birbirleri ile de kısayollarla bağlantılı olan gruplardan oluşan bir tür şebekeyi ifade eder. Küçük Dünya Şebekelerinin Kollektif Dinamikleri’nde (Collective Dynamics of Small-World Networks) Watts ve Strogatz ortalama bağlantı uzunluğu görece kısa ve yoğunlaşma katsayısının yüksek olduğu...
Barış Ekdi tarafından programlanan Suç ve Ceza Modeli, yerel etkileşim ve heterojenlik açısından Schelling’in Dinamik Ayrışım Modeli (Schelling’s Segregation Model) ve J.M. Dalle’nin Heterojenlik Modeli’nin (J.M. Dalle’s Model) bazı karakteristik özelliklerini içermekte; diğer yandan öğrenme/bireysel hafıza, iki-yönlü etkileşim, bireysellik ve aktörlerin dönüşümü gibi farklı...
Ölçekten bağımsız şebekeler, gerçek şebekelerin en yaygın olanları arasında yer almaktadır. Genellikle, birçok sayıda bağlantıya sahip olan sınırlı sayıda noktanın yanısıra bunlara bağlı olan ve az sayıda bağlantıya sahip olan çok sayıda noktanın bulunduğu şebekelerle gerçek hayatta sıklıkla karşılaşırız. Bunun en iyi örneği, internetteki tüm sitelere bağlanmış olan Google şebekesi ile...
Standardizasyon, şebeke etkileri ve artan oranlı getiri gibi ekonomik süreçlerin analiz edilmesi amacıyla geliştirilmiş bulunan Brian Arhur modelinin temel varsayımı, kullanıcılardan bir kısmının iki rakip teknoloji arasından birisini seçmesi durumunda, sonradan gelen bireylerin de bu seçimden etkileneceğidir. Bu model bazı coğrafyalarda QWERTY dizilimindeki klavyenin yazım açısından çok verimli...
Barış EKDİ’nin “Hakim Durumdaki Bulunan Teşebbüslerin Dikey Anlaşmalar Yoluyla Piyasayı Kapatması” adlı çalışması Rekabet Kurumu tarafından kitap olarak yayınlandı. Çalışmanın temelini, Barış EKDİ’nin 2002-2003 yıllarında Cambridge Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde yazmış olduğu ve “first” derecesi ile kabul edilmiş bulunan hukuk yüksek lisansı (LL.M.) tezi...
Bir an için kendinizi bir yatırımcının yerine koyun ve bir ülkedeki devlet tekeli niteliğinde olan telekomünikasyon şirketinin özelleştirilmesine dair ihaleye hazırlandığınızı varsayın… Bu ihalede aşağıdaki seçeneklerin hangisi için daha çok bedel teklif edersiniz? Ve Neden? a) Şirketin olduğu gibi tekel halinde size satılması ve devletin bundan sonra herhangi bir şekilde şirkete ya da piyasaya...
Avrupa Toplulukları Adalet Divanı, geldiğimiz noktada marka hakkı ile ürünlerin serbest dolaşımı arasında bir tercih yapmak zorunda kalmış, kararını serbest dolaşım lehine vermiştir. Bunun anlamı ise, paralel ithalatçılara marka hakkına rağmen ilaçları yeniden ambalajlama, etiketleme -hatta ürünün ithal edildiği ülkeye göre yeniden markalama – hakkı verilmektedir. Dolayısıyla, bir yandan marka...
Avrupa Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği (EUROCHAMBRES) ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) Türk iş dünyasının AB mevzuatına uyumuna yönelik olarak hazırladıkları altı kitaplık serinin “ETKİN REKABET ETMEK” başlıklı 2. kitabı yayınlandı. Dace L. LUTERS-THÜMMEL ile Barış EKDİ tarafından ortaklaşa kaleme alınan kitapta şu bölümler yer almaktadır: I. AVRUPA BİRLİĞİ...
Doğru şekilde tasarlanmış bir sanayi politikası bir ülkenin aslında kalkınmanın en önemli araçlarından birisidir. Ancak, hammaddeden insana her ülkenin üretim kaynakları, yetenekleri ve öncelikleri farklılaştığı için tek tip bir sanayi politikasından söz etmek mümkün değildir. Diğer yandan gelinen noktada sanayi politikalarının yalnızca ileride yıldız olma ihtimali olan bir-iki sektörün seçilip...
Wood ve Smith’in kitabının önsözündeki tek bir cümle (2004), benim zihnimde yankılandı ve bu makalenin doğuşuna yol açtı: “Birisi ‘internete giriyorum’ dediğinde, nereye giriyor aslında?” Bu, yolculuğumun başlangıcını işaret etti, öğrenci olarak aşina olduğum ekonomi, hukuk ve işletme yönetimi gibi teorilerden oldukça uzak. Çevrimiçi gidenleri “izlemek”...
Jean-Michelle Dalle Modeli [1] torik (simit biçiminde) bir ağ şebekesi üzerinde sonlu sayıdaki aktörün etkileşimini konu almaktadır. Bu modelde her bir aktör, kuzeyindeki, doğusundaki, güneyindeki ve batısındaki diğer dört aktör ile etkileşim halindedir. En kuzeydeki aktör en güneydeki, en batıdaki ise en doğudaki ile etkileşime girer ve bu sayede ağ tamamlanmış olur. Simülasyonda, (1) ve (-1)...
Dikey sınırlamalar genellikle etkinlik arttırıcı olarak kabul edilir ve muafiyet sistemi çerçevesinde değerlendirilir. Ancak, dikey sınırlamalar ile piyasa gücünün birleştiği bazı durumlarda dikey sınırlamaların piyasadaki rekabete ciddi şekilde zarar vermesi de söz konusu olabilmektedir. Bu nedenle bu çalışmada, dikey sınırlamaların hangi durumlarda piyasayı kapatma aracı olarak...
Marka kavramı ilk ortaya çıkışından bu yana önemli bir evrim geçirmiştir. Marka üzerinde bulunduğu ürünün üreticisini belirten bir işaret olmaktan çıkarak, ürünün kalitesi ve ürünü kullananların kimliği hakkında bilgi veren ve bu nedenle ürüne artı değer katan bir simgeye dönüşmüş, bu niteliği ile de üründen ve şirketten ayrı olarak ticaret konu bir varlık niteliğini de kazanmıştır. Günümüz...
Roma Anlaşması gibi genellikle Üye Devletlere yükümlülükler yükleyen uluslar arası bir anlaşma ile doğrudan şirketlere yükümlülükler getirilmesinin anlamı nedir? AB rekabet hukukunun ortaya çıkması ve gelişmesi ABD antitröst hukukundan ne şekilde farklılaşmaktadır? Bu çerçevede Türkiye’ye düşen görevler nelerdir ve Türkiye AB rekabet mevzuatına uyum açısından hangi noktadır? 7-8 Kasım 2001’de...
“Rekabet (antitröst) hukuku ile anti-damping arasında ne gibi bir ilişki olabilir ki? İkisi tamamıyla farklı dünyaların kavramları…” Bu tezi yazmak için kolları sıvadığımda Dış Ticaret Müsteşarlığı’ndan bir arkadaşım aynen bunları demişti bana… Bu nedenle bu tez iki farklı dünyanın kavramlarını bir araya getirmesi, aralarındaki etkileşimi incelemesi açısından bir ilk… Dahası, tezde bu...
Fiyat kırma davranışı ne zaman ve hangi koşullar altında rekabet hukuku açısından “yıkıcı fiyat” uygulaması olarak değerlendirilir? Ülkemiz piyasa ekonomisinin aksamadan işlemesi için gerekli koşulların yaratılmasını ve korunmasını sağlamayı amaçlayan rekabet hukuku ile 1994 yılında tanışmıştır. Dolayısıyla, rekabet hukuku ve rekabet kültürüne ilişkin kavramlar birçoğumuz için oldukça yenidir ve...
Özellikle Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un kabul edilmesinden önce yürürlüğe giren mevzuatta yer alan bazı hükümlerin ya doğrudan 4054 sayılı Kanun’un hükümleri ile ya da piyasa ekonomisinin, dolayısıyla rekabet hukukunun genel ilkeleri ile çeliştiği görülmektedir. Rekabet Kurumu’nun bu bağlamdaki görevi, rekabet hukuku ile çelişen mevzuatın tespit edilerek bunların ilgili mercilere...
Deneyimli rekabet uzmanı, uyumluluk uzmanı, yazar ve kişisel gelişim meraklısı...
Daha fazla bilgi için menüden “HAKKIMDA” sayfasına bakınız.